विराटनगर । प्रज्ञापनपत्रमा लेखिएको भन्दा फरक सामान आयात भएपछि भन्सार विभागले बुधबारदेखि विराटनगर भन्सार कार्यालयमा पाइलट प्रोजेक्टका रुपमा मूल्यांकन डाटाबेस प्रणाली लागू गरेको छ । अर्थमन्त्री रामेश्वर खनालले मूल्यांकन डाटाबेस प्रणालीको उद्घाटन गर्दै यसले छिटो र सरल ढंगले भन्सार छानबिन गरी वैध व्यापारको सहजीकरण गर्न मद्दत गर्ने विश्वास व्यक्त गरे । अर्थमन्त्री खनालको भनाइ थियो, चिनी ल्याएर चामलको बीजक बुझाउने विकृतिलाई मूल्यांकन डाटाबेस प्रणालीले नियन्त्रण गर्ने छ ।
सीमावर्ती क्षेत्रमा चामलको नाममा चिनीको तस्करी भइरहेको पाइएको छ। केही व्यक्तिहरूले चामलको झोलामा चिनी राखेर सुरक्षाकर्मीहरूलाई झुक्याउने प्रयास गरेका छन्। चिनीमाथि लागू गरिएको कर र नियन्त्रणका कारण यो तस्करीको माध्यम अपनाइएको अनुमान गरिएको छ। सीमावर्ती क्षेत्रमा चामलका बोरा भित्र लुकाएर चिनी तस्करी गर्ने घटनाहरू बढ्न थालेका छन् । यस प्रकारको गतिविधिले राजस्व नोक्सानी मात्र नभई खाद्य आपूर्ति प्रणालीमै असर पार्ने देखिन्छ ।
स्रोतका अनुसार, तस्करहरू चिनीमाथि課िएको उच्च कर दर र आपूर्ति नियन्त्रणको फाइदा उठाउँदै चामलको आवरणमा चिनी लुकाएर सीमाबाट पार गराउने प्रयासमा संलग्न छन् । केही स्थानहरूमा त स्क्यानर र सुरक्षाकर्मीहरूलाई समेत छल्दै तिनीहरूले सो सामान भित्र्याएको पाइएको छ। यस्ता गैरकानुनी क्रियाकलापले सरकारलाई लाखौं रुपैयाँको राजस्व घाटा त पु¥याउँछ नै, साथसाथै बजारमा कृत्रिम अभाव र मूल्यवृद्धिको अवस्था पनि निम्त्याउन सक्छ।
यो प्रणालीको मुख्य उद्देश्य भन्सार मूल्य निर्धारण प्रक्रियामा पारदर्शिता, एकरूपता र दक्षता कायम गर्नु हो। पाइलट प्रोजेक्टका रूपमा सुरु गरिएको यो प्रणालीले आयातित वस्तुको मूल्यांकन गर्दा प्रयोग हुने तथ्यांक र सूचनाहरूलाई डिजिटल रूपमा व्यवस्थापन गर्नेछ, जसले गर्दा गलत मूल्याङ्कन हुने सम्भावना घट्नेछ।यस प्रणालीबाट आयातकर्ताहरूलाई मूल्य निर्धारण प्रक्रियामा स्पष्टता प्राप्त हुने, कर्मचारीहरूले सुस्पष्ट मापदण्ड अनुसार काम गर्न सक्ने, तथा भन्सार राजस्व संकलनमा वृद्धि हुने अपेक्षा गरिएको छ। यदि पाइलट प्रोजेक्ट सफल भएमा यो प्रणालीलाई देशका अन्य भन्सार कार्यालयहरूमा पनि विस्तार गरिने योजना छ ।
नव जनप्रहारबाट सभार ।