राैतहट जिल्लामा भारत–नेपाल सीमानामा शान्ति–सुरक्षा कायम गर्न तथा अवैध कारोबार नियन्त्रण गर्ने उद्देश्यले रहेको सिमाप्रहरी चौकी अहिले विवादमा परेको छ।
बंजरहा सीमा क्षेत्रमा अवैध सामान आवतजावत, तस्करी र सुरक्षासम्बन्धी चुनौती नियन्त्रण हुने अपेक्षा गरिएको थियो। तर स्थानीयबासी, किसान तथा साना व्यापारीहरूले भने प्रहरी चौकीका प्रहरीहरूकै गतिविधिका कारण सुरक्षाभन्दा बढी समस्या बढेको गुनासो गरेका छन्।
साना व्यवसायी र सर्वसाधारणलाई त्रास,देखाउने र ठूलो तस्करलाई छुट दिएको स्थानीयले आरोप लगाएका छन् ।
स्थानीयवासीहरूका अनुसार बंजरहा सिमा प्रहरी चौकीका केही सुरक्षाकर्मीहरूले बाटोमै बसेर साइकल मोटरसाइकल लगायत सवारी साधनहरू रोक्ने, सामान्य व्यवसायी तथा उपभोक्तासँग पैसा असुल्ने, अनावश्यक झन्झट सिर्जना गर्ने जस्ता गतिविधि बढाएका छन्।
सर्वसाधारणका अनुसार
“साना व्यापारीको सामान खोल्छन्, कागजपत्र झिक्छन्, नजिकैका तरकारी–फलफूल बेच्नेहरूसँग पनि पैसा माग्छन्।”
“सामान्य नागरिकलाई त पीडा, तर ठूलो तस्कर र ठूला व्यापारीलाई केही गर्दैनन्,” उनीहरूको आरोप
स्थानीयहरूले दाबी गरेका छन् , नेपालबाट भारत तर्फ लाखौँ मूल्यका समान तस्करी हुँदै आयिरहेका छन् , तर ती “सुरक्षित रूपमा पार गरिन्छ”, जबकि साना व्यापारीलाई दिनदिनै समस्या झेल्नुपरेको छ।
गाई र भैँसी तस्करी अझै नियन्त्रण हुन सकेन छैनन् , गाई र भैँसी तस्कर
सीमाक्षेत्रमा गाई–बस्तु तस्करी वर्षौंदेखि चुनौतीको विषय बनेको छ। तर बंजरहास्थित सिमा प्रहरी चाैकी र सशस्त्रका बिओपी, भए पनि गाई भैसी तस्करी रोकथाममा कुनै प्रभावकारी सफलता नदेखिएको स्थानीयको टिप्पणी गरेको छन् ।
एक व्यवसायीका अनुसार:
“नेपालका विभिन्न स्थानबाट गाईहरू बंजरहासम्म आउँछन्, कसैले रोक्दैन, तर बंजरहाबाट गाई कहाँ जान्छ, सबै भारतमै पुग्छ।” र भारतबाट भैँसी नेपालको कुडिया बजारमा पुगेको
उनले आरोप लगाउँदै थपे कि गाई तस्करी र भैँसी तस्करी का गतिविधिमा बंजरहा प्रहरी,र बिओपी. सशस्त्र प्रहरी अरैईयाका अधिकारीहरूको मिलेमतो हुनसक्ने शंका छ, किनकि तस्करी निरन्तर भइरहेको छ, तर पक्राउ भने शून्य छ ।
यो नाकाबाट तस्करी गर्नेहरु अमरजित, कपडा, चाईनिज सेव,पिस्ता,कस्मेटिक, चितरन्जन, भैँसी, र गाई,कमलेश, गाई, भैँसीको काम गरिरहेका छन् ।
स्थानीय सुरक्षाकर्मीहरुको मिलोमतो र सहयोगमा यो नाकाबाट तस्करी भएको स्थानीयले बताउँछन् ।
बिऔपी, औरैयामा सशस्त्र प्रहरी निरीक्षक दिलीप हाय्यु छन् भने, सिमा प्रहरी चाैकी बंजरहामा सई. जहदेश यादव रहेको छन् ।
“सरकार बदलियो, तर राैतहट प्रहरीको व्यवहार बदलिएन” – स्थानीय किसानहरुको भनाईं ।
स्थानीय किसानहरूले अहिलेको स्थितिलाई “पहिलेभन्दा पनि दयनीय” रहेको बताएका छन् ।
उनीहरूका अनुसार प्रहरीको भूमिका जनताको सेवा होइन, त्रास सिर्जना गर्दै पैसा उठाउने यन्त्र जस्तै देखिन थालेको छ ।
स्थानीयको माग: छानबिन र पारदर्शिता
स्थानीय बासिन्दा, व्यवसायी र किसान समुदायले सरकार र प्रहरी प्रशासनसँग निम्न माग गरेका छन् ।
बंजरहा र औरैयाका सुरक्षाकर्मीहरुको गतिविधिको छानबिन होस् । सुरक्षाकर्मीहरूको कार्यशैली पारदर्शी बनाइयोस् ।
तस्करी नियन्त्रणमा प्रभावकारी कदम चालियोस् ।
साना व्यापारी र उपभोक्तामाथिको दमन रोकियोस् ।
सीमा सुरक्षामा कडा निगरानी र प्रष्ट जिम्मेवारी निर्धारण गरियोस् । तर तत्कालीन गृहमन्त्री रवी लामिछाने भएकाे समय गाई तस्करी नियन्त्रणमा आएका थिए तर अहिले सुरक्षा चुनाैती बढेको स्थानीयको भनाईं रहेको छ ।
